Το να ακούς μουσική στο χώρο εργασίας είναι ένα αρκετά σύνηθες φαινόμενο στις μέρες μας. Πολλοί είναι αυτοί που δηλώνουν πως η μουσική εν ώρα εργασίας βοηθάει στη συγκέντρωση. Άλλοι, ισχυρίζονται πως με τη μουσική βγάζουν περισσότερη δουλειά, ενώ άλλοι πως η μουσική βοηθάει στη μείωση του εργασιακού στρες.
Τι ισχύει όμως πραγματικά; Είναι μύθος ή πραγματικότητα τα προαναφερόμενα οφέλη για τους εργαζομένους; Μπορεί η μουσική στο χώρο εργασίας να γίνει ο σύμμαχος για κάθε εργοδότη που πασχίζει να αυξήσει την παραγωγικότητα των υπαλλήλων του; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά και άλλα πολλά θα απαντηθούν στη συνέχεια του άρθρου.
Η παραγωγικότητα των εργαζομένων – Μια ιστορική αναδρομή
Η ιδέα ότι η παραγωγικότητα των εργαζομένων επηρεάζεται από περισσότερους παράγοντες, πλην της καινοτομίας, πρωτοεμφανίστηκε πριν από 100 χρόνια χρόνια από τον Ε. Mayo. Τα αποτελέσματα των ερευνών του στο εργοστάσιο Hawthorne της εταιρείας Western Electric στο Σικάγο, αναφορικά με την επίδραση του φωτισμού στην απόδοση των εργαζομένων, λειτούργησαν ως η βάση για παραπάνω έρευνα.
Έτσι, για πρώτη φορά παρατηρήθηκε ότι η παραγωγικότητα των εργαζομένων επηρεάζονται τελικά από περισσότερους παράγοντες, πλην της τεχνολογίας. Στη συνέχεια, ο Roethlisberger, συνεργάτης του Mayo, “συμπέρανε ότι η ψυχική κατάσταση, η ορθή εποπτεία και οι άτυπες κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται σε μια ομάδα εργαζομένων είναι το κλειδί για την αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας”. Ενώ, τέλος, κατέληξαν ότι η αποδοτικότητα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στις κοινωνικές συνθήκες αντί κυρίως των φυσικών, όπως εικαζόταν έως τότε.
Και κάπως έτσι ήρθε η ιδέα της χρησιμοποίησης της μουσικής στο χώρο εργασίας ως μέσο αύξης της αποδοτικότητας. Χαρακτηριριστικά, λέγεται ότι η χρήση της μουσικής από το BBC κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Με απόφαση της Αγγλικής κυβέρνησης, καθιερώθηκε μουσικό πρόγραμμα για τους εργαζομένους που απασχολούνταν στη κατασκευή πολεμοφοδίων. Το “Music While you Work“, όπως ονομάστηκε, έπαιζε καθημερινά στα μεγάφωνα των εργαστασίων για δύο φορές τη μέρα και απέκτησε μεγάλη απήχηση στον Αγγλικό πληθυσμό τόσο εντός όσο και εκτός εργοστασίων. Τέλος, αρκετοί διευθυντές μέσω επιστολών τους ανέφεραν αύξηση παραγωγικότητας της τάξεως του 15% περίπου.
Έκτοτε, η χρήση της μουσικής στον χώρο εργασίας ήταν κάτι το οποίο έρχονταν και παρέρχονταν συνεχώς από το προσκήνιο.
Η μουσική στο χώρο εργασίας σήμερα και τα οφέλη της
Με την πάροδο του χρόνου και την ανάπτυξη της τεχνολογίας, η χρήση μουσικής στον εργασιακό χώρο έγινε ευκολότερα προσβάσιμη. Πλέον, κάθε εργαζόμενος μπορεί να ακούει μουσική απευθείας στα ακουστικά του χωρίς να χρειάζεται αυτή να πέζει από κάπου κεντρικά. Οποιοσδήποτε βρεθεί σε γραφείο εν ώρα εργασίας θα παρατηρήσει ότι δεν είναι λίγοι αυτοί οι εργαζόμενοι που φοράνε ακουστικά δουλεύοντας.
Αυτό βέβαια δεν θα έπρεπε να μας παραξενεύει αφού το να δουλεύεις με μουσική υπόκρουση φαίνεται ότι έχει σημαντικά οφέλη:
- Μεγαλύτερη συγκέντρωση στη δουλειά,
- Καλύτερη απορρόφηση πληροφοριών,
- Αύξηση της δημιουργικότητας,
- Μείωση των θορύβων του εργασιακού χώρου,
- Ευκολότερη διεκπεραίωση βαρετών καθηκόντων,
- Ενίσχυση της ψυχολογίας.
Πιο συγκεκριμένα, πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η μουσική αυξάνει τα επίπεδα των ενδορφινών, της οξυτοκίνης και της ντοπαμίνης. Αυτές οι ουσίες βοηθούν τους εργαζομένους να αισθάνονται καλύτερα, να είναι πιο προσεκτικοί και συγκεντρωμένοι. Ενώ άλλες έρευνες ότι η μουσική στον χώρο εργασίας αυξάνει την αποδοτικότητα και μειώνει το άγχος.
Πρέπει να καθιερωθεί η μουσική στον χώρο εργασίας;
Η σύντομη απάντηση σε αυτό είναι “εξαρτάται”.
Με μια γρήγορη ματιά στα αποτελέσματα έως τώρα βλέπουμε πως η μουσική ευνοεί την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Βέβαια, για την καθολική και αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου αυτού στους χώρους εργασίας πρέπει να εξετάσουμε το μέτρο αυτό προσεκτικότερα. Για να κρίνουν οι εργοδότες αν η μουσική θα ευνοούσε την επιχείρηση τους, πρέπει να ξέρουν τα εξής:
Οι αρνητικές επιπτώσεις της μουσικής στο χώρο εργασίας
Μπορεί η μουσική να φαίνεται πως έχει πολλά οφέλη, αλλά έχει επίσης και αρνητικές επιπτώσεις. Το αν η μουσική ταιριάζει στο εκάστοτε εργασιακό περιβάλλον είναι κάτι το οποίο πρέπει να εξετάσουμε. Για παράδειγμα, δουλειές που απαιτούν την συχνή επικοινωνία με πελάτες ή συνεργάτες ίσως δεν είναι είναι ιδανικές. Επιπλέον, η μουσική ή ένας συγκεκριμένος τύπος μουσικής μπορεί να ενοχλεί κάποιον συνάδελφο. Ενώ, τέλος, η μουσική μπορεί να αποσπάσει την προσοχή ορισμένων και να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Τα τραγούδια με στίχους πρέπει να αποφεύγονται
Σύμφωνα με μελέτες, τραγούδια με στίχους έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα για “εγκεφαλικού” τύπου δουλειές που χρειάζονται προσήλωση. Αντίθετα, σε αυτές τις δουλειές φαίνεται πως η ορχηστρική ή κλασσική μουσική έχει καλύτερα αποτελέσματα.
Η μουσική δεν πρέπει να επιβάλλεται
Για να έχει η μουσική στο χώρο εργασίας ουσιαστικό αποτέλεσμα δεν θα πρέπει να επιβάλλεται στους εργαζομένους. Ο κάθε εργαζόμενος είναι διαφορετικός με ξεχωριστή προσωπικότητα και ιδιαίτερες προτιμήσεις. Προέκταση αυτού, βέβαια, είναι και η μουσική αφού δεν ακούμε όλοι τα ίδια. Η αγαπημένη μουσική κάποιου μπορεί ταυτόχρονα να είναι ακατάλληλη για κάποιον άλλον. Για το λόγο αυτό είναι προτιμότερο οι εργαζόμενοι να είναι ελεύθεροι να επιλέγουν τη μουσική που τους αρέσει.
Η χρήση ακουστικών είναι προτιμότερη
Το να δουλεύεις και ταυτόχρονα να ακούς μουσική είναι ευεργετικό, αλλά κρίνεται αναγκαίο να μην ενοχλεί τους δίπλα. Όσο οι σύγχρονοί χώροι εργασίας γίνονται ολοένα και πιο ανοικτοί, ταυτόχρονα μειώνεται και η ιδιωτικότητα των ατόμων. Οι εργαζόμενοι πλέον δουλεύουν πλάι-πλάι με τους συναδέλφους τους μοιράζοντας τόσο το χώρο όσο και το γραφείο τους πολλές φορές.
Αυτή η εγγύτητα μπορεί να βοηθάει τις διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να δημιουργήσει και πολλές έριδες. Σε κάθε περίπτωση, αν κάποιος εργαζόμενος επιλέξει να ακούσει μουσική στα ακουστικά του, τότε αυτό θα έπρεπε να το κάνει με διακριτικότητα και χωρίς να ενοχλεί τους γύρω του. Εξάλλου, για τα οφέλη της μουσικής δεν είναι απαραίτητα τα ηχεία, αλλά και τα ακουστικά είναι ικανά να προσφέρουν παρόμοια εμπειρία και τα ίδια οφέλη.
Επίλογος
Η μουσική μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στους εργαζόμενους αλλά και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αφού μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Παρόλα αυτά, πριν εφαρμόσουμε καθολικά ένα τέτοιο μέτρο πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τις εκάστοτε παραμέτρους και περιορισμούς που υπάρχουν. Η χρήση της μουσικής στους χώρους εργασίας δεν είναι το ίδιο αποτελεσματική σε όλες τις περιπτώσεις και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως ο τύπος της εργασίας που επιτελείται και οι προσωπικές προτιμήσεις του καθενός.